1. Danh sách 637 doanh nghiệp rủi ro, bán trái phép hóa đơn
Để giải quyết tình trạng mua bán hóa đơn trái phép và xử lý các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm, Tổng cục Thuế đã liệt kê danh sách 637 doanh nghiệp, bao gồm:
- 524 doanh nghiệp rủi ro về hóa đơn theo Công văn 1798/TCT-TTKT ngày 16/5/2023.
- 113 doanh nghiệp bán trái phép hóa đơn theo Công văn 3385/TCT-TTKT ngày 01/8/2024.
Hướng dẫn của Tổng cục Thuế
Tổng cục Thuế yêu cầu các Cục Thuế tiến hành các biện pháp sau:
- Khai thác dữ liệu hóa đơn: Các Cục Thuế cần thu thập dữ liệu hóa đơn điện tử và hóa đơn giấy (nếu có) liên quan đến 113 doanh nghiệp bán trái phép hóa đơn để áp dụng các biện pháp quản lý thuế theo quy định.
- Xử lý khi phát hiện sai phạm: Trường hợp phát hiện người nộp thuế có sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp nằm trong danh sách 113 công ty này, cơ quan thuế cần tiến hành kiểm tra, xử lý thuế và hóa đơn theo quy định tại Công văn 1798/TCT-TTKT.
- Báo cáo kết quả xử lý: Các Cục Thuế được yêu cầu rà soát và báo cáo tổng hợp về kết quả xử lý liên quan đến người nộp thuế đã sử dụng hóa đơn của 637 công ty nêu trên. Báo cáo này phải được gửi về Tổng cục Thuế (Cục TTKT) trước ngày 31/12/2024. Bản cứng được gửi qua đường bưu điện, còn bản mềm qua địa chỉ email [email protected].
Lưu ý:
Các doanh nghiệp và cá nhân cần thận trọng khi giao dịch với các công ty có trong danh sách này để tránh vi phạm quy định về thuế và hóa đơn.
2. Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp gồm những hành vi nào?
Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp bao gồm các hành vi sau:
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ giả: Hóa đơn, chứng từ giả là những tài liệu được làm giả, sao chép hoặc làm ra nhưng không do cơ quan có thẩm quyền cấp phép.
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ chưa có giá trị sử dụng hoặc hết giá trị sử dụng: Hóa đơn, chứng từ chưa có giá trị sử dụng là hóa đơn chưa được đăng ký sử dụng với cơ quan thuế; hóa đơn hết giá trị sử dụng là hóa đơn đã qua thời hạn sử dụng hoặc bị cơ quan có thẩm quyền thu hồi.
- Sử dụng hóa đơn bị ngừng sử dụng: Các trường hợp sử dụng hóa đơn trong khi đã bị cơ quan thuế ngừng cấp phép sử dụng do đang trong thời gian bị cưỡng chế bằng biện pháp ngừng sử dụng hóa đơn, trừ trường hợp được phép theo thông báo của cơ quan thuế.
- Sử dụng hóa đơn điện tử không đăng ký với cơ quan thuế: Việc sử dụng hóa đơn điện tử mà chưa đăng ký và được phê duyệt bởi cơ quan thuế.
- Sử dụng hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế: Trong trường hợp phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế nhưng lại sử dụng hóa đơn không có mã.
- Sử dụng hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từ doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đăng ký: Sử dụng hóa đơn có ngày lập từ thời điểm cơ quan thuế xác định bên bán không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký.
- Sử dụng hóa đơn trước khi có kết luận về việc bên lập không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký: Dù trước đó chưa có thông báo chính thức của cơ quan thuế, nhưng cơ quan công an hoặc các cơ quan chức năng đã có kết luận rằng hóa đơn, chứng từ đó là không hợp pháp.
Những hành vi trên đều vi phạm quy định về quản lý và sử dụng hóa đơn, chứng từ, có thể dẫn đến các biện pháp xử lý hành chính hoặc hình sự. (Căn cứ Khoản 9 Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP).
3. Sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ gồm những hành vi nào?
Sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ bao gồm các hành vi sau:
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc theo quy định hoặc hóa đơn tẩy xóa, sửa chữa không đúng quy định: Những hóa đơn, chứng từ này không tuân thủ các quy định về hình thức và nội dung do pháp luật yêu cầu.
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ khống: Hóa đơn, chứng từ đã ghi các chỉ tiêu, nội dung nghiệp vụ kinh tế nhưng thực tế việc mua bán hàng hóa, dịch vụ không có thật, dù là một phần hoặc toàn bộ.
- Sử dụng hóa đơn phản ánh không đúng giá trị thực tế phát sinh hoặc lập hóa đơn khống, lập hóa đơn giả: Điều này bao gồm việc ghi sai giá trị giao dịch hoặc cố ý lập các hóa đơn giả mạo.
- Sử dụng hóa đơn có sự chênh lệch về giá trị hàng hóa, dịch vụ hoặc sai lệch các tiêu thức bắt buộc giữa các liên của hóa đơn: Các liên của hóa đơn không khớp nhau về nội dung hoặc giá trị hàng hóa, dịch vụ.
- Sử dụng hóa đơn để quay vòng khi vận chuyển hàng hóa trong khâu lưu thông: Tái sử dụng cùng một hóa đơn nhiều lần để vận chuyển hàng hóa hoặc dùng hóa đơn của hàng hóa, dịch vụ này để chứng minh cho hàng hóa, dịch vụ khác.
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ của tổ chức, cá nhân khác để hợp thức hóa hàng hóa, dịch vụ mua vào hoặc bán ra: Trường hợp này áp dụng ngoại trừ hóa đơn của cơ quan thuế hoặc trường hợp được ủy nhiệm lập hóa đơn.
- Sử dụng hóa đơn, chứng từ mà cơ quan thuế, cơ quan công an, hoặc các cơ quan chức năng khác đã kết luận là không hợp pháp: Các hóa đơn, chứng từ này đã bị xác định là vi phạm pháp luật bởi cơ quan chức năng.
Những hành vi này đều vi phạm quy định về quản lý hóa đơn, chứng từ và có thể dẫn đến xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. (Căn cứ Khoản 9 Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP).
4. Hướng dẫn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng
Doanh Nghiệp
- Tra cứu Thông Tin:
- Doanh nghiệp nên tra cứu thông tin trên các cổng thông tin chính thức của cơ quan thuế hoặc trang web công bố danh sách doanh nghiệp vi phạm. Cơ quan thuế quản lý trực tiếp cũng có thể cung cấp thông tin xác thực.
- Tuân Thủ Quy Định Pháp Luật:
- Đảm bảo việc phát hành hóa đơn và quản lý thuế tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật. Kiểm tra kỹ lưỡng các tài liệu liên quan để tránh gian lận và rủi ro pháp lý.
- Đào tạo nhân viên về quy định hóa đơn và quản lý thuế, đồng thời thiết lập hệ thống quản lý nội bộ hiệu quả để đảm bảo tuân thủ đúng quy định.
- Khắc Phục Vi phạm:
- Nếu doanh nghiệp bị đưa vào danh sách vi phạm, cần nhanh chóng liên hệ với cơ quan thuế để làm rõ các vi phạm (nếu có) và thực hiện các biện pháp khắc phục.
- Chuẩn bị hồ sơ và tài liệu cần thiết để chứng minh việc khắc phục, đồng thời gửi báo cáo cho cơ quan chức năng theo hướng dẫn.
Người Tiêu Dùng
- Kiểm Tra Thông Tin:
- Người tiêu dùng nên kiểm tra thông tin của doanh nghiệp qua các cổng thông tin chính thức, chẳng hạn như trang web của cơ quan thuế hoặc các cơ quan quản lý nhà nước. Ngoài ra, có thể tra cứu danh sách doanh nghiệp vi phạm hoặc yêu cầu xác nhận từ cơ quan chức năng.
- Yêu Cầu Bồi Thường:
- Nếu phát hiện doanh nghiệp vi phạm quy định về hóa đơn, người tiêu dùng có quyền yêu cầu bồi thường hoặc đền bù. Quyền lợi này có thể được thực hiện thông qua việc khiếu nại hoặc tố cáo với cơ quan chức năng.
- Khiếu Nại và Tố Cáo:
- Khi phát hiện hành vi vi phạm, người tiêu dùng nên nộp đơn khiếu nại hoặc tố cáo đến cơ quan thuế hoặc các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Cung cấp đầy đủ thông tin và chứng cứ liên quan để hỗ trợ quá trình điều tra và xử lý.
Lưu Ý:
- Doanh nghiệp và người tiêu dùng cần hợp tác với các cơ quan chức năng để xử lý kịp thời các vi phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
- Việc tuân thủ và quản lý hóa đơn đúng quy định không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý mà còn bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
