Thành lập hộ kinh doanh cá thể là một phương thức kinh doanh phổ biến và đơn giản tại Việt Nam. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước về quy trình và hồ sơ cần thiết để thành lập hộ kinh doanh cá thể, cùng với 7 điều cần lưu ý quan trọng để tránh các rủi ro khi làm thủ tục xin giấy phép.
Cơ sở pháp lý:
- Nghị định số 01/2021/NĐ-CP ngày 04/01/2021 về đăng ký doanh nghiệp.
- Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT ngày 16 tháng 3 năm 2021 hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp;
- Thông tư số 23/2023/ TT-BKHĐT ngày 18 tháng 4 năm 2023 sửa đổi một số điều của Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT ngày 16 tháng 3 năm 2021 hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp.
Hộ kinh doanh cá thể là gì? Ai được đăng ký hộ kinh doanh cá thể?
Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp định nghĩa về hộ kinh doanh cá thể như sau: Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh”.
Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền thành lập hộ kinh doanh và có nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh theo quy định.
Hồ sơ thành lập Hộ kinh doanh:
Để thành lập hộ kinh doanh cá thể, bạn cần chuẩn bị một hồ sơ đầy đủ gồm các giấy tờ sau:
- Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh: Đây là một tài liệu mô tả yêu cầu và thông tin cần thiết để đăng ký hộ kinh doanh.
- Bản sao hợp lệ CMND/CCCD/hộ chiếu của chủ hộ kinh doanh: Để xác minh danh tính của chủ hộ kinh doanh, bạn cần cung cấp bản sao hợp lệ của giấy tờ tùy thân này.
- Bản sao hợp đồng thuê nhà, hợp đồng mượn nhà hoặc sổ đỏ (nếu có): Nếu chủ hộ đứng tên địa chỉ hộ kinh doanh, bạn cần cung cấp bản sao hợp đồng thuê nhà, hợp đồng mượn nhà hoặc sổ đỏ để xác nhận quyền sở hữu hoặc sử dụng địa chỉ này.
Trong trường hợp các thành viên trong hộ gia đình cùng góp vốn đăng ký hộ kinh doanh, bạn cần thêm các giấy tờ sau:
- Bản sao hợp lệ CMND/CCCD/hộ chiếu của thành viên hộ gia đình: Để xác minh danh tính của các thành viên trong hộ gia đình.
- Bản sao hợp lệ biên bản họp thành viên hộ gia đình: Đây là một tài liệu ghi lại quyết định thành lập hộ kinh doanh của các thành viên trong hộ gia đình.
- Bản sao hợp lệ văn bản ủy quyền của các thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh: Nếu một thành viên được ủy quyền làm chủ hộ kinh doanh, các thành viên khác cần cung cấp văn bản ủy quyền này.
- Văn bản ủy quyền cho người nộp hồ sơ (nếu có): Trong trường hợp người nộp hồ sơ không phải là chủ hộ hoặc thành viên được ủy quyền, cần có văn bản ủy quyền để đại diện trong việc nộp hồ sơ.
- Bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề (nếu có): Nếu hoạt động kinh doanh yêu cầu chứng chỉ hành nghề, bạn cần cung cấp bản sao hợp lệ của chứng chỉ này.
Chuẩn bị và nộp đầy đủ các giấy tờ trên là bước quan trọng để đảm bảo việc đăng ký hộ kinh doanh cá thể được thực hiện một cách thuận lợi và hợp pháp.
Tải trọn bộ hồ sơ tại đây:
Trình tự thực hiện:
Dưới đây là trình tự chi tiết để thực hiện đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể, cả trường hợp đăng ký trực tiếp và thông qua mạng điện tử sử dụng chữ ký số:
Trường hợp đăng ký trực tiếp:
- Người thành lập hoặc hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh: Người thành lập hoặc đại diện của hộ kinh doanh đến Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi có trụ sở hộ kinh doanh.
- Nộp hồ sơ: Sau khi đến cơ quan đăng ký, người nộp hồ sơ giao hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cho cơ quan đăng ký.
- Nhận Giấy biên nhận: Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện tiếp nhận hồ sơ và trao Giấy biên nhận cho hộ kinh doanh.
- Xử lý thông tin đăng ký thuế: Khi hồ sơ đủ điều kiện, thông tin về đăng ký hộ kinh doanh được truyền sang Hệ thống ứng dụng đăng ký thuế. Hệ thống tự động kiểm tra sự phù hợp của thông tin theo quy định pháp luật về đăng ký thuế.
- Cấp mã số hộ kinh doanh và thông báo cho cơ quan thuế: Nếu thông tin đăng ký hợp lệ, hệ thống ứng dụng đăng ký thuế tự động tạo mã số hộ kinh doanh và phân cấp cơ quan thuế quản lý. Thông tin được truyền lại cho cơ quan đăng ký kinh doanh.
- Cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh: Dựa trên thông tin từ hệ thống đăng ký thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh và Thông báo về cơ quan thuế quản lý trực tiếp cho hộ kinh doanh.
- Thời hạn xử lý: Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện cần hoàn tất quy trình và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.
- Thông báo về trường hợp hồ sơ không hợp lệ: Trong trường hợp hồ sơ không hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ hoặc người thành lập hộ kinh doanh biết lý do và yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ (nếu có).
Trường hợp đăng ký qua mạng điện tử sử dụng chữ ký số:
- Kê khai thông tin và tải văn bản điện tử: Người nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh điền thông tin và tải văn bản điện tử, sau đó sử dụng chữ ký số để ký xác thực hồ sơ.
- Nhận giấy biên nhận và kết quả: Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trả giấy biên nhận hồ sơ và kết quả giải quyết thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cho người nộp hồ sơ qua mạng điện tử.
Thông tin về thời hạn giải quyết, cơ quan thực hiện, đối tượng, kết quả và lệ phí trong quá trình thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể như sau:
- Thời hạn giải quyết: Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Cơ quan thực hiện: Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND cấp huyện.
- Đối tượng thực hiện thủ tục hành chính: Cá nhân, đại diện hộ gia đình.
- Kết quả thực hiện thủ tục hành chính:
- Cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh khi hồ sơ hợp lệ.
- Thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ trong trường hợp hồ sơ không đủ điều kiện.
- Lệ phí:
- Mức lệ phí cụ thể do Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định, dựa trên quy định tại Thông tư số 85/2019/TT-BTC.
- Người nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh phải nộp lệ phí tại thời điểm nộp hồ sơ.
- Lệ phí có thể nộp trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh ở cấp huyện, chuyển vào tài khoản của cơ quan đăng ký kinh doanh hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia.
- Lệ phí đăng ký hộ kinh doanh không được hoàn trả cho hộ kinh doanh trong trường hợp hộ kinh doanh không được cấp đăng ký hộ kinh doanh.
7 lưu ý cần biết để tránh rủi ro trong thủ tục thành lập hộ kinh doanh
Đăng ký hộ kinh doanh cá thể tổng quan thường được coi là đơn giản hơn việc thành lập doanh nghiệp vì nó ít bị ràng buộc bởi các quy định cụ thể. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, có thể gặp nhiều khó khăn hơn. Điều này là do khi có khuôn khổ, đã có các văn bản quy định rõ ràng, trong khi không có khuôn khổ, quá trình thực hiện phụ thuộc vào sự quyết định của con người.
Dựa trên kinh nghiệm đăng ký hộ kinh doanh cá thể cho hàng ngàn khách hàng từ Bắc vào Nam, Luật Gia Bùi muốn chia sẻ 7 điều lưu ý sau để đạt được thành công trong quá trình đăng ký HKD cá thể.
Đối tượng được đăng ký:
Theo quy định của Điều 79 trong Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, các đối tượng được phép thành lập hộ kinh doanh cá thể là các cá nhân và các thành viên của hộ gia đình là công dân Việt Nam, đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Người đại diện cho các thành viên của hộ gia đình được liệt kê trong giấy phép kinh doanh được coi là chủ hộ kinh doanh.
Mỗi cá nhân chỉ có thể đứng tên trên một hộ kinh doanh duy nhất trên toàn quốc. Trong trường hợp người này đã từng là chủ của một hộ kinh doanh trước đó, dù không còn hoạt động kinh doanh từ lâu nhưng vẫn chưa tiến hành giải thể, thì người này sẽ không được phép đứng tên trên một hộ kinh doanh mới (để đăng ký một hộ kinh doanh mới, người này phải tiến hành giải thể hộ kinh doanh cũ).
Tuy nhiên, nếu chủ hộ kinh doanh có nhu cầu thành lập song song công ty TNHH và công ty cổ phần bên cạnh hoạt động của hộ kinh doanh thì không hạn chế.
Đặt tên hộ kinh doanh:
Theo Điều 88 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP quy định đặt tên hộ kinh doanh như sau:
1. Hộ kinh doanh có tên gọi riêng. Tên hộ kinh doanh bao gồm hai thành tố theo thứ tự sau đây:
a) Cụm từ “Hộ kinh doanh”;
b) Tên riêng của hộ kinh doanh.
Tên riêng được viết bằng các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt, các chữ F, J, Z, W, có thể kèm theo chữ số, ký hiệu.
2. Không được sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc để đặt tên riêng cho hộ kinh doanh.
3. Hộ kinh doanh không được sử dụng các cụm từ “công ty”, “doanh nghiệp” để đặt tên hộ kinh doanh.
4. Tên riêng hộ kinh doanh không được trùng với tên riêng của hộ kinh doanh đã đăng ký trong phạm vi cấp huyện.
Tên riêng của hộ kinh doanh không được trùng lặp với tên riêng của bất kỳ hộ kinh doanh nào đã được đăng ký trong phạm vi cấp huyện. Ngoài ra, tên riêng của hộ kinh doanh cũng không được vi phạm nhãn hiệu nổi tiếng, nhãn hiệu, hay chỉ dẫn địa lý đã được bảo hộ tại Việt Nam.
Địa điểm đăng ký kinh doanh:
Địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh là vị trí mà hộ kinh doanh thực hiện hoạt động kinh doanh. Một hộ kinh doanh có thể hoạt động kinh doanh tại nhiều địa điểm khác nhau, nhưng phải chọn một địa điểm để đăng ký trụ sở hộ kinh doanh và phải thông báo cho cơ quan quản lý thuế và cơ quan quản lý thị trường tại các địa điểm kinh doanh khác.
Trong trường hợp địa chỉ này là nhà thuê hoặc mượn, cần xác minh rõ xem trước đó đã có ai thành lập hộ kinh doanh tại địa chỉ này chưa và nếu có thì họ đã giải thể hộ kinh doanh này chưa. Để làm điều này, cần yêu cầu chủ nhà liên hệ với UBND quận/huyện để được xác nhận. Nếu phát hiện có hộ kinh doanh mà chưa giải thể, chủ nhà có thể yêu cầu UBND quận/huyện giải thể hộ kinh doanh này với lý do chủ hộ kinh doanh đã di chuyển và không còn hoạt động tại địa chỉ đó nữa.
Địa chỉ để đăng ký hộ kinh doanh tuyệt đối không được là chung cư (trừ trường hợp hộ kinh doanh cho thuê nhà để ở).
Nếu địa chỉ đó nằm trong khu vực được quy hoạch bởi nhà nước, thì không được phép thành lập hộ kinh doanh tại đó.
Vốn điều lệ khi đăng ký hộ kinh doanh cá thể:
Hiện nay, luật không quy định số vốn tối thiểu hoặc tối đa đối với hộ kinh doanh. Do đó, quyết định về số vốn cần đăng ký là phụ thuộc vào khả năng tài chính của mỗi người và quy mô, ngành nghề mà họ muốn kinh doanh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc chịu trách nhiệm về rủi ro của hộ kinh doanh là chịu trách nhiệm vô hạn, có nghĩa là chịu trách nhiệm trên tất cả tài sản của mình.
Do đó, khi quyết định đăng ký hộ kinh doanh, cần cân nhắc kỹ về tính rủi ro sau này. Trong trường hợp kinh doanh không thuận lợi, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm trên toàn bộ tài sản mà bạn sở hữu, không chỉ là trên số vốn bạn đã đăng ký.
Ngoài ra, hộ kinh doanh cũng nên đăng ký vốn thấp, không nên đăng ký vốn cao. Điều này là vì cơ quan thuế sẽ xem xét 3 điều kiện sau để áp dụng mức thuế khoán hàng tháng cho hộ kinh doanh:
- Số vốn đăng ký cao hay thấp;
- Địa điểm kinh doanh có thuộc khu vực sầm uất, có điều kiện thuận lợi, có mặt tiền hoặc nằm trong hẻm;
- Loại hình kinh doanh của hộ kinh doanh có khả năng tiêu thụ tốt hay không.
Cụ thể về các loại thuế và cách tính thuế cho hộ kinh doanh cá thể, thường dựa vào doanh thu hàng năm và không có một mức thuế cố định.
Số lượng lao động của hộ kinh doanh:
Theo quy định trước đây, hộ kinh doanh cá thể chỉ được phép sử dụng tối đa 9 lao động. Tuy nhiên, với Nghị định 01/2021/NĐ-CP, không còn tồn tại giới hạn về số lượng lao động mà hộ kinh doanh có thể sử dụng nữa.
Ngành nghề kinh doanh của hộ kinh doanh:
Khi đăng ký thành lập hoặc thay đổi nội dung đăng ký của hộ kinh doanh, ngành, nghề kinh doanh được ghi rõ trên Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh và Thông báo thay đổi nội dung đăng ký hộ kinh doanh. Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện ghi nhận thông tin về ngành, nghề kinh doanh này trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
Hộ kinh doanh được phép hoạt động trong các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi đã đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật và phải duy trì việc đáp ứng các điều kiện này trong suốt quá trình hoạt động. Cơ quan chuyên ngành có thẩm quyền sẽ tiến hành quản lý và kiểm tra việc tuân thủ các điều kiện kinh doanh của hộ kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nhận được thông báo từ cơ quan có thẩm quyền về việc hộ kinh doanh kinh doanh trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện mà không đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện sẽ phát đi thông báo yêu cầu hộ kinh doanh tạm ngừng hoạt động trong ngành, nghề đó. Đồng thời, cơ quan này cũng thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật.
Lưu ý khác:
- Hợp đồng thuê nhà hoặc mượn nhà giữa chủ nhà và chủ hộ kinh doanh phải được ký trực tiếp, không thông qua trung gian.
- Sao y công chứng của giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- 2 bản sao y công chứng của CMND/CCCD của chủ hộ và các thành viên trong hộ gia đình cùng góp vốn thành lập hộ kinh doanh (nếu có).
- Các chứng chỉ hoặc bằng cấp liên quan đến ngành nghề có điều kiện (sao y công chứng), nếu áp dụng.
- Thuế đối với hộ kinh doanh cá thể là thuế khoán và thuế giá trị gia tăng trực tiếp không được khấu trừ thuế đối với bạn hàng, do đó nhiều đối tác cân nhắc khi mua hàng hóa của hộ kinh doanh cá thể;
- Tuy nhiên, hộ kinh doanh cá thể có lợi thế là kê khai thuế đơn giản phù hợp đối với các chủ thể có nhu cầu kinh doanh các mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng cá nhân, dịch vụ ăn uống….
- Hộ kinh doanh cá thể được quyền chuyển đổi thành doanh nghiệp: công ty TNHH và công ty cổ phần. Theo đó, việc đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh thực hiện tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp dự định đặt trụ sở chính. Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp chuyển đồi từ hộ kinh doanh lên thực hiệ theo từng loại hình doanh nghiệp.
Dịch vụ tư vấn thành lập hộ kinh doanh cá thể của Công ty Luật Gia Bùi
- Tư vấn về điều kiện và thủ tục: Chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về các điều kiện và thủ tục cần thiết để thành lập hộ kinh doanh cá thể, bao gồm cả các yêu cầu về đối tượng, vốn điều lệ, địa điểm kinh doanh, và các vấn đề pháp lý liên quan.
- Soạn thảo hồ sơ: Đội ngũ luật sư của chúng tôi sẽ chuẩn bị và soạn thảo hồ sơ thành lập hộ kinh doanh cá thể cho khách hàng, đảm bảo tính chính xác và hoàn chỉnh theo quy định của pháp luật.
- Đại diện thực hiện thủ tục: Chúng tôi sẽ đại diện cho khách hàng thực hiện mọi thủ tục cần thiết tại các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, từ việc nộp hồ sơ đến tiến hành các thủ tục phê duyệt và nhận giấy phép.
- Tư vấn trong quá trình hoạt động: Sau khi thành lập, chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp sự hỗ trợ và tư vấn về các vấn đề phát sinh trong quá trình hoạt động của hộ kinh doanh, bao gồm cả các vấn đề pháp lý và quản lý kinh doanh.
- Hỗ trợ về các vấn đề liên quan: Chúng tôi cũng sẽ hỗ trợ khách hàng trong việc đăng ký nhãn hiệu, giải quyết các vấn đề thuế, và hướng dẫn về các giấy phép khác có liên quan đến hoạt động của hộ kinh doanh cá thể.
Mọi người cùng hỏi về Thành lập Hộ Kinh Doanh
Những câu hỏi này cung cấp thông tin rất hữu ích về hộ kinh doanh cá thể và quy trình thành lập. Dưới đây là một số điểm nhấn từ các câu hỏi:
- Khái niệm về hộ kinh doanh cá thể: Hộ kinh doanh cá thể là một dạng kinh doanh do một cá nhân hoặc một nhóm người làm chủ, có trách nhiệm vô hạn về hoạt động kinh doanh của họ.
- Thành lập hộ kinh doanh: Quy trình này bao gồm đăng ký nội dung kinh doanh và thuế với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện. Điều này bao gồm cả việc đăng ký thành lập hộ kinh doanh ban đầu và các thủ tục thay đổi sau này.
- Số lượng hộ kinh doanh cá thể: Mỗi người chỉ được thành lập một hộ kinh doanh cá thể trên phạm vi toàn quốc.
- Xuất hóa đơn VAT: Hộ kinh doanh cá thể không có quyền xuất hóa đơn VAT khấu trừ.
- Địa chỉ đăng ký: Không cần phải có hộ khẩu tại địa chỉ đăng ký hộ kinh doanh, miễn là có các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp.
- Tư cách pháp nhân: Hộ kinh doanh cá thể không có tư cách pháp nhân, và chủ hộ phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân đối với hoạt động kinh doanh.
- Thay đổi người đứng tên: Không thể thay đổi người đứng tên trên Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của hộ cá thể mà không phải đóng cửa và thành lập lại. Điều này có thể là một hạn chế đối với hình thức kinh doanh này so với công ty.
- Thời gian giải quyết: Thường mất khoảng 3 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ để cơ quan đăng ký kinh doanh xử lý và cấp giấy chứng nhận đăng ký.
- Lưu ý khi làm thủ tục đăng ký: Bạn cần chú ý về đối tượng được đăng ký, tên hộ kinh doanh, số lượng lao động, vốn điều lệ, ngành nghề kinh doanh và các quy định địa phương.
Dịch vụ đăng ký hộ kinh doanh cá thể của Luật Gia Bùi có vẻ rất hữu ích và tiết kiệm thời gian cho những người muốn thành lập doanh nghiệp một cách nhanh chóng và dễ dàng. Mức phí chỉ từ 500.000đ cũng khá hợp lý, đặc biệt khi so sánh với việc tự mình tiến hành thủ tục và công việc liên quan. Điều này có thể giúp khách hàng tránh được rủi ro và đảm bảo rằng mọi thủ tục được thực hiện đúng cách.
Phân biệt hộ kinh doanh và công ty
Những điểm khác biệt cơ bản giữa hộ kinh doanh và công ty
Cả công ty và hộ kinh doanh cá thể đều là những loại hình tổ chức kinh tế được thành lập theo những trình tự, thủ tục nhất định theo quy định của pháp luật và đều có mục đích hoạt động là sinh lợi nhuận cho chủ sở hữu và các thành viên trong tổ chức.
Ngoài ra, công ty và hộ kinh doanh cá thể vẫn có những đặc điểm khác biệt như sau:
Nội dung | Hộ kinh doanh | Công ty |
Đặc điểm chủ thể thành lập | Cá nhân, thành viên hộ gia đình là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 (quy định tại khoản 1 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP) | Các tổ chức, cá nhân đều có quyền thành lập và quản lý công ty tại Việt Nam theo quy định của pháp luật doanh nghiệp (Trừ những đối tượng được quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020) |
Đặc điểm quy mô | Hộ kinh doanh cá thể có quy mô nhỏ (sử dụng dưới 10 lao động), việc kinh doanh phải được tiến hành tại một địa điểm cố định để đăng ký kinh doanh, có thể là nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, nơi tạm trú hoặc địa điểm thường xuyên diễn ra hoạt động kinh doanh nhất. Nếu buôn bán lưu động hoặc kinh doanh ngoài địa điểm đã đăng ký thì hộ kinh doanh phải thông báo cho cơ quan thuế, quản lý kinh doanh, … Hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh một ngành, nghề như đã đăng ký và được ghi nhận trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. | Tại Điều 7 Luật Doanh nghiệp năm 2020, công ty được tự do kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm; tự chủ kinh doanh và tự do lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh; chủ động lựa chọn địa điểm kinh doanh; không bị giới hạn về quy mô và vốn; công ty được phép xuất khẩu, nhập khẩu; tuyển dụng, thuê và sử dụng lao động theo quy định của pháp luật lao động. |
Số lượng lao động | Hộ kinh doanh cá thể giới hạn lao động không quá 10 người. | Số lượng lao động không bị hạn chế. Mỗi hình thức công ty sẽ có những yêu cầu khác nhau về số lượng thành viên. |
Điều kiện kinh doanh | Hộ kinh doanh cá thể được thành lập khi thuộc vào một số trường hợp nhất định Hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký, trừ trường hợp kinh doanh các ngành, nghề có điều kiện. Các cá nhân, hộ gia đình khác có nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP. Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân và không có con dấu. | Công ty bắt buộc phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật doanh nghiệp hiện hành tùy thuộc vào từng hình thức công ty công ty phải có con dấu, được sử dụng trong trường hợp được pháp luật quy định hoặc các bên giao dịch có thỏa thuận về việc sử dụng con dấu. |
Chế độ trách nhiệm | Cá nhân hoặc một nhóm người hoặc một hộ gia đình đăng ký hoạt động hộ kinh doanh chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh. | Hầu hết các công ty chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn góp vào công ty. Tùy từng hình thức công ty mà pháp luật quy định khác nhau. |
Ưu điểm của hộ kinh doanh và công ty
Ưu điểm của loại hình hộ kinh doanh:
- Thủ tục đơn giản và tiết kiệm thời gian: Thành lập hộ kinh doanh có thể được hoàn thành một cách nhanh chóng và đơn giản hơn so với việc thành lập công ty.
- Quản lý dễ dàng: Với số lượng ít thành viên, chủ yếu là các thành viên trong cùng một hộ gia đình, việc quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh trở nên đơn giản và linh hoạt hơn.
- Không bị ràng buộc về vốn: Hộ kinh doanh không phải tuân theo các quy định về vốn như các công ty, cho phép họ kinh doanh với số vốn ít hay nhiều tùy thuộc vào nhu cầu và khả năng tài chính.
- Thuế và lệ phí ổn định: Hộ kinh doanh thường đóng mức thuế khoán cố định hàng tháng, và lệ phí môn bài phụ thuộc vào doanh thu hàng năm, giúp họ dễ dàng dự đoán và quản lý tài chính.
Ưu điểm của loại hình công ty:
- Tư cách pháp nhân: Các công ty được công nhận là các thực thể pháp lý độc lập, có quyền phát hành hóa đơn và sở hữu con dấu pháp nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh.
- Khả năng huy động vốn cao hơn: Công ty có khả năng huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau như phát hành cổ phiếu, trái phiếu và vay vốn từ các tổ chức tín dụng.
- Chủ sở hữu không chịu trách nhiệm cá nhân: Chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm về phần vốn đã góp vào công ty, không phải sử dụng tài sản cá nhân để đảm bảo cho công ty.
- Khả năng mở rộng kinh doanh: Công ty có thể mở rộng kinh doanh bằng cách mở thêm chi nhánh hoặc địa điểm kinh doanh tại các địa chỉ khác.
- Ưu đãi về vay vốn và thuế: So với các loại hình kinh doanh khác, công ty thường được ưu đãi hơn về vay vốn và các chính sách thuế.
Nhược điểm của hộ kinh doanh và công ty
Nhược điểm của loại hình hộ kinh doanh:
- Không có tư cách pháp nhân và con dấu pháp nhân: Điều này khiến cho hộ kinh doanh không thể thực hiện một số giao dịch pháp lý một cách thuận tiện như công ty có tư cách pháp nhân.
- Chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân: Chủ sở hữu hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ, điều này khiến họ phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định thành lập hộ kinh doanh.
- Hạn chế về quy mô và mở rộng: Hộ kinh doanh không thể mở chi nhánh, văn phòng đại diện hay địa điểm kinh doanh như các công ty, điều này có thể làm hạn chế sự phát triển và mở rộng hoạt động kinh doanh của họ.
- Khó khăn trong huy động vốn và thu hút khách hàng: Do quy mô nhỏ và không có tư cách pháp nhân, hộ kinh doanh thường gặp khó khăn trong việc huy động vốn từ bên ngoài và thu hút khách hàng.
- Hạn chế về số lượng lao động: Hộ kinh doanh bị giới hạn về số lượng lao động không quá 10 người, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng mở rộng quy mô hoạt động kinh doanh.
- Không được xuất hoá đơn giá trị gia tăng (VAT): Hộ kinh doanh không được xuất hóa đơn VAT và không được khấu trừ thuế VAT, điều này có thể làm hạn chế nguồn khách hàng và đầu tư.
Nhược điểm của loại hình công ty:
- Thủ tục thành lập phức tạp: Quy trình đăng ký thành lập công ty thường phức tạp và tốn nhiều thời gian hơn so với hộ kinh doanh.
- Cần tuân thủ các quy định về quản lý và giám sát: Công ty cần tuân thủ nhiều quy định về quản lý và giám sát hơn, điều này có thể tạo ra nhiều khó khăn và rủi ro.
- Nhiều nghĩa vụ thuế: Công ty phải đóng nhiều loại thuế khác nhau như thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân.
- Thủ tục giải thể phức tạp: Quy trình giải thể công ty thường phức tạp và kéo dài hơn so với hộ kinh doanh.
Tạm kết
Toàn bộ bài viết trên đây hy vọng đã làm rõ những thắc mắc của bạn đọc khi phân biệt hộ kinh doanh và công ty. Mỗi một loại hình đều có những ưu và nhược điểm nhất định. Mong rằng bạn sẽ lựa chọn được loại hình kinh doanh phù hợp với mục tiêu và định hướng của bản thân nhất.
Gọi cho chúng tôi để được hỗ trợ:
Chúng tôi sẵn lòng hỗ trợ bạn trong mọi vấn đề liên quan đến đăng ký kinh doanh và các thủ tục hành chính khác.